Welkomstwoord ter gelegenheid van (postume) verlening van de Yad Vashem onderscheiding aan Henk en Evertje Dijk
18 maart 2008
Dames en heren,
Mijn naam is Jeroen Broeders, ik ben stadsdeelvoorzitter van Bos en Lommer, en ik heet u welkom op deze voor mij, en voor ons als Bos en Lommer, zeer bijzondere gebeurtenis. Vandaag krijgen Henk en Evertje Dijk postuum de Yad Vashem onderscheiding. De hoogste onderscheiding die de staat Israel uitreikt aan mensen die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben ingezet voor bet redden van joden. Zij krijgen de eretitel "Rechtvaardigen onder de Volkeren."
Dames en heren,
Het verlenen van een dergelijke onderscheiding is ongelofelijk belangrijk. Niet alleen uit respect voor en herinnering aan het verleden, maar vooral ook vanwege de betekenis die het heeft voor het heden en de toekomst.
Als ik levensverhaal van bet echtpaar Dijk lees, dan komen bij mij de volgende beelden naar boven:
o De moed om tegen de stroom in te gaan
o Het vasthouden aan de universele beschavingsopdracht
o Saamhorigheid
o Het respect voor andermans opvattingen en overtuigingen
Deze beelden, deze essenties van het leven van bet echtpaar Dijk tijdens de Tweede Wereldoorlog, staan voor universele menselijke waarden. En aan ons de opdracht om deze waarden ook in bet bier en nu steeds veer in te vullen.
Het echtpaar Dijk had de moed om tegen de stroom in te gaan
Veel Nederlanders, veel Amsterdammers, voelden tijdens de 2e Wereldoorlog de enorme druk van het naziregime. Verzet tegen de nazi's had vergaande, niet zelden dodelijke, gevolgen. Mensen wisten dat. En we mogen niet te gemakkeijk oordelen over hen die onder die omstandigheden zich terughoudend hebben opgesteld. Maar met des te meer respect gedenk ik hen die de persoonlijke moed hadden actief weerstand te bieden tegen het nazi-beest. En ook daarom verdienen nu mensen, volkeren, die zich verzetten tegen onderdrukking onze
Het echtpaar Dijk hield vast aan de universele beschavingsopdracht
Henk en Evertje Dijk waren christen. Voor hen was hun levensbeschouwing geen lege huls. Zij waren bereid de consequenties, de ultieme consequenties, te aanvaarden. Uit de houding van bet echtpaar Dijk kunnen we ook voor onze tijd veel leren. Hoe vaak praten wij allemaal met over hoe het moet en over onze idealen. Maar wanneer trekken wij de consequenties daaruit?
Er zijn twee vormen van beschaving. De eerste is die van bet dunne bovenlaagje op verder onbeschaafd gedrag. En dan is er de echte beschaving, de diep gevoelde opdracht om de wereld beter en vooral menselijker te maken, met alle consequenties die daaraan verbonden zijn. In dat opzicht vormen Henk en Evertje Dijk een blijvend, een levend, voorbeeld
Het echtpaar Dijk stond voor saamhorigheid
In tijden dat heel Nederland, en dus ook het gezin Dijk, onder zware druk stond, viel men niet uit elkaar. Integendeel. Er was ruimte voor Joodse en niet-Joodse onderduikers. De norm was dat men er voor elkaar was, ook onder heel moeilijke omstandigheden. Ook dat is een waarde die wij in onze tijd mogen overdenken.
Het echtpaar Dijk had respect voor andermans opvattingen en overtuigingen
In bet grote christelijke gezin Dijk werden onderduikers met een andere religie opgevangen. Toch werden de Joodse onderduikers in hun waarde gelaten. Bos en Lommer is een stadsdeel met veel verschillende bevolkingsgroepen. Het is een multicultureel stadsdeel. Bos en Lommer kent veel religies en levensopvattingen. Vaak zijn we het met elkaar oneens. Dat is niet erg, dat is juist vaak interessant en soms ook gewoon leuk. Het geeft echter te denken dat in een vrij en welvarend Nederland er krachten zijn die juist deze fundamentele waarde ter discussie stellen. Wij zijn het aan mensen als Henk en Evertje Dijk verplicht vast te houden aan de opvatting dat een ieder recht heeft op de levensopvatting of de reigie waar hij of zij zich bij thuisvoelt.
Henk en Evertje Dijk waren heel dappere mensen, voorbeelden voor een ieder die een menselijke samenleving nastreeft. Dat de namen Hendrik Dijk en Evertje Dijk-van Grift voor de eeuwigheid worden gebeiteld in de Eremuur van Yad Vashem in Jeruzalem is een blijk van groot respect voor dit dappere ecbtpaar en vervult mij met diepe eerbied.
Evert Dijk, de overige familie en vrienden van Henk en Evertje Dijk en alle anderen die hier vandaag aanwezig kunnen trots zijn, trots op vandaag, trots op de onderscheiding die het echtpaar Dijk vandaag postuum krijgt.